امروزه نقش کلیدی صنعت پتروشیمی در توسعه اقتصادی کشورهای مختلف جهان بر کسی پوشیده نیست و نیاز روز افزون جوامع بشری به محصولات تولیدی آن، توجه کشورها را به ایجاد کارخانه‌های تولیدی و جلب سرمایه به سمت پتروشیمی معطوف داشته است. یکی از مهمترین ویژگیهای صنعت پتروشیمی ارزش افزوده بسیار بالای آن است. بدین معنی که با تغییرات شیمیایی و فیزیکی بر روی هیدروکربورهای نفتی و گازی می‌توان ارزش محصول را به میزان 10 تا 15 درصد افزایش داد. از ویژگیهای دیگر این صنعت، تنوع محصولات آن و تامین مواد اولیه هزاران کارگاه و کارخانه صنایع پایین دستی آن می‌باشد که از نظر اشتغال‌زایی و کسب درآمدهای ارزی و قطع وابستگی نقش بسیار مؤثری در اقتصاد کشور دارد.
خوشبختانه به دلیل وجود منابع اولیه فراوان (نفت و گاز) و عوامل دیگر، تولید مواد پتروشیمی در ایران مورد توجه و عنایت خاصی قرار گرفته است. کشور ما پس از پشت سر گذاشتن سالهای دفاع کقدس، گسترش صنعت پتروشیمی را در نظر داشته و با پایان یافتن جنگ تحمیلی بلافاصله ترمیم و بازسازی کارخانه‌های آغاز گردید و پروژه‌های بزرگی به تدریج به مرحله اجرا درآمدند.
ارزش محصولات پتروشیمی کشورمان هم اکنون 5/1 میلیارد دلار در سال است که در پایان سال 2005 به 5/7 میلیارد دلار می‌رسد و انتظار می‌رود از این مبلغ ارزش صادرات ارزی به میزان 5 میلیارد دلار افزایش یابد.
طرح استراتژیک توسعه تولیدات شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیش از 30 پروژه مهم در پانزده سال آینده دستیابی به 43 میلیون تن فرآورده‌های مختلف پتروشیمی را محقق می‌سازد. با اجرای طرح‌های مهم منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در بندر امام (ره) و عسلویه پیش‌بینی می‌شود رقم صادرات برون مرزی به 30 میلیون تن در سال برسد.
بطور کلی محصولات پتروشیمی در ساخت موادی نظیر لاستیکها، پلاستیکها، شوینده‌ها، کودها، چسبها، اسیدها، رنگها، سموم و الیاف مصنوعی که هر کدام ماده اولیه صدها مواد دیگر هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
طرح‌های جدید در پتروشیمی بند امام (واحدهای پارازیلین و M.T.B.E) و پتروشیمی رازی، با راه‌اندازی واحدهای دانه‌بندی گوگرد، تفکیک مایعات گازی و توسعه واحدهای آمونیاک و اوره و همچنین متانول و دانه‌بندی گوگرد پتروشیمی خارک، از جمله پروژه‌های مهمی بودند که به ثمر رسیده‌اند.
در ادامه برنامه توسعه اقتصادی دولت مبنی بر کاهش تصدی‌گری بر شرکت‌های دولتی، سهام واحدهای پتروشیمي آبادان، فارابی، خارک، شیراز، اراک و اصفهان وارد معاملات بورس شده‌اند.
طرحهای جدید پارازیلین و M.T.B.E در پتروشیمی بندر امام و دانه‌بندی گوگرد، تفکیک مایعات گازی، توسعه واحدهای آمونیاک و اوره در پتروشیمی رازی و متانول و دانه‌بندی گوگرد در پتروشیمی خارک از جمله پروژه‌های مهمی بودند که به ثمر رسیده‌اند.

مواد اولیه مصرفی

1ـ گاز
اصلی‌ترین خوراک مجتمع گاز است که از هفت حلقه چاه اختصاصی شرکت واقع در منطقه مسجد سلیمان استخراج می‌گردد. عمق این چاه‌ها به تفاوت از 3960 تا 4270 متر است که گاز مورد نیاز مجتمع را با فشاری در حدود 150 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع (2200 پوند بر اینچ مربع) تامین می‌نمایند.
این گاز جاوی 24% ئیدروژن سولفوره (H2S) 64% متان و 11% گاز کربنیک است و بقیه آن را ئیدروکربورهای سبک تشکیل می‌دهد. که مخلوط آنها را (گاز ترش) نامیده‌اند. گاز ترش پس از نم‌زدایی در واحد جذب آب (DEHYDRATION PLANT) مسجد سلیمان، بوسیله یک خط لوله 20 اینچی بطور 174 کیلومتر که حداکثر ظرفیت آن در حال حاضر حدود 220 میلیون فوت مکعب در روز می‌باشد. به مجتمع فرستاده می‌شود.
در پاره‌ای از مواقع میزان گاز مذکور جدابگوی نیاز مصرفی مجتمع نباشد، کمبود آن از طریق شرکت ملی گاز منطقه اهواز تامین می‌گردد.

2ـ خاک فسفات:
ماده خام و اساسی دیگری که در مجتمع بکار می‌رود، خاک فسفات است و از کشورهایی نظیر مراکش، توگو، اردن تامین و به وسیله کشتی در اسکله اختصاصی مجتمع تخلیه می‌شود. منابع موجود خاک فسفات در اطراف بافق یزد از جهت کمیت و کیفیت پاسخگوی نیاز این مجتمع نمی‌باشد.

3ـ آب:
آب مصرفی مجتمع به وسیله خط لوله و کانال آبرسانی منطقه، از رودخانه کارون واقع در 20 کیلومتری اهواز ( (محل کوت امیر) ـ به مسافت 80 کیلومتر به سه مخزن آب مجتمع با گنجایش هر کدام 33000 مترمکعب، که اخیرا جهت افزایش ذخیره آب مورد نیاز کارخانجات مجتمع احداث شده‌اند، به صورت ذیل مصرف می‌شود:
الف) آب صنعتی که پس از تصفیه شیمیایی و گرفتن املاح آن جهت مصرف واحدها و دیگ‌های مولد بخار استفاده می‌گردد.
پ) آب آشامیدنی
ت) آب آتش‌نشانی و مصرفی
در ضمن بخشی از آب مورد نیاز چگالنده‌های واحدهای آمونیاک از طریق آب دریا تامین می‌شود. این آب به وسیله تلمبه‌خانه مجهزی مشتمل بر شش دستگاه تلمبه (با ظرفیت هر کدام 80 هزار متر مکعب در روز) که در کنار اسکله اختصاصی مجتمع قرار دارند، به واحدها ارسال می‌شود.

4ـ هوا:
یکی دیگر از مواد مورد نیاز کارخانجات، هوا می‌باشد که به صورت خوای ابزار دقیق و مصرف فرآیندی استفاده می‌گردد. یکی از عناصر اصلی کودهای شیمیایی را ازت تشکیل می‌دهد و این عنصر مفید مستقیماً از هوا تامین می‌شود.

 

اطلاعات عمومی واحدهای مجتمع

 

واحد	روند	لیسانس	درجه‌بندی ـ خلوص	ظرفیت
آمونیاک1	HABER BOSCH	KELLOGG	100%	1000TON
آمونیاک 2	HABER BOSCH	KELLOGG	100%	1000TON
اوره 1	برگشتنی کامل	UREA-CARBON	46%N	875TON
اوره 2	برگشتنی کامل	STAMIC-CARBON	46%N	1500TON
اسیدسولفوریک (12A)	تماس	SIM-CHEM	98.5%	950TON
اسیدسولفوریک (12B)	تماس	SIM-CHEM	98.5%	950TON
اسیدسولفوریک (واحد قدیم)	تماس	SIM-CHEM	98.5%	1320TON
اسیدفسفریک	PRAYONDEHY DRATE	P205	48%-54%	850TON
دی/ا/پی 1	CONVENTIONAL	T.V.A D.P.G	P205-46%N-18%	700TON
دی/ا/پی 2	PIPE REACTOR	STAMIC ARBON	P205-46%N-18%	800TON
تصفیه گاز 1	SNAP	RALPHM-PARSON		71MMSCFD
تصفیه گاز 2	SNAP	RALPHM-PARSON		71MMSCFD
تصفیه گاز 3	SNAP	RALPHM-PARSON		81MMSCFD
گوگردسازی 1	CLUAS	RALPHM-PARSON	99.9% PURITY	650TON
گوگردسازی 2	CLUAS	RALPHM-PARSON	99.9% PURITY	650TON
گوگردسازی 3	CLUAS	RALPHM-PARSON	99.9% PURITY	650TON
دانه‌بندی گوگرد	GRANUL	POLYMIX	99.9%	1600TON
تولید آب صنعتی 1	LON EXCHANGE	DEGREMOND	100%	(3)TRAIN 225(3)TRAIN
تولید آب صنعتی 2	LON EXCHANGE+R.O	DEGREMOND	100%	400M3/HR

 

مشخصات محصولات وارداتی
شرکت پتروشیمی رازی

Rock Specifications